Zasilacz do komputera – jak wybrać najlepszy?

Nierzadko podczas zakupu komputera całkowita uwaga skupia się na kwestiach związanych z procesorem, pamięcią i kartą graficzną. Z pewnością nie można zakwestionować ich roli, jednak równie ważne jest zapewnienie swojemu sprzętowi zasilania, które umożliwi poprawną i bezproblemową pracę. Zasilacze do komputera są niezwykle istotne i zdecydowanie nie zawsze sprawdzi się najtańszy model. Przedstawiamy jakie zasilacze do komputera wybrać, aby były zarówno stabilne, jak i solidne.

Co to jest zasilacz do komputera?

Zadaniem zasilacza komputerowego jest przetworzenie napięcia przemiennego z gniazdka na stałe i jednocześnie stabilizowane napięcie stałe, które umożliwia pracę urządzenia. Zasilacz wygląda jest mała kostka i jego ostateczne miejsce znajduje się wewnątrz obudowy komputera. Po zewnętrznej stronie znajduje się gniazdo służące do podłączenia zasilania z sieci. Z kolei od wewnętrznej strony zasilacza odprowadzane są wiązki przewodów połączone z określonymi podzespołami w komputerze. Wiedza o budowie komputera, możliwościach modyfikacji oraz najlepszych zasilaczach przydatna jest także dla osób, które stoją przed dylematem – komputer stacjonarny czy laptop.

Jakie zasilacze do komputera dostępne są na rynku?

Podczas podejmowania decyzji o tym jaki zasilacz do komputera sprawdzi się najlepiej, warto zapoznać się z informacjami o standardach zasilaczy występujących w sprzedaży. Różnią się przede wszystkim rozmiarami. Do najpopularniejszych zalicza się:

• zasilacze ATX – uniwersalny i standardowy rodzaj zasilacza. Zazwyczaj posiada wymiary tj. 150 x 140 x 86 mm. W przypadku modeli o większej mocy dostrzegalna jest dłuższa obudowa, która może wynosić nawet 18 cm. Warto sprawdzić przed zakupem, czy dany model można swobodnie umieścić w obudowie.
• zasilacze SFX – te modele dedykowane są do mniejszych obudów komputerowych, dlatego posiadają wymiar 125 x 100 x 63,5 mm. Dostępne są również zasilacze SFX-L, których długość wynosi 120 mm, dlatego umożliwiają montaż większego wentylatora chłodzącego.
• zasilacze TFX – te zasilacze są najmniejsze na rynku. Mają zazwyczaj wymiar 175 x 85 x 65 mm. Ich głównym zastosowaniem są małe obudowy komputera z płaskim kształtem posiadające ograniczoną ilość miejsca wewnątrz.

Jak dobierać zasilacz do komputera pod kątem mocy? Moc zasilacza

Podczas zakupu zasilacza należy konkretnie sprecyzować jaką moc ma posiadać zasilacz, ponieważ nie istnieje jeden idealny parametr dla wszystkich. Wybór powinien być uzależniony od docelowego komputera i jego podzespołów, czyli potencjalnego zapotrzebowania na energię. Miłośnicy gier potrzebują zasilacza o większej mocy niż osoby, które wykorzystują komputer wyłącznie do przeglądania Internetu. Podczas analizowania należy pamiętać, że producenci wskazują maksymalną moc, a dla użytkownika powinna być istotna moc uzyskiwana w trakcie codziennego użytkowania sprzętu. W określeniu mocy zasilacza pomocny jest kalkulator mocy. Po wskazaniu najważniejszych komponentów przedstawiana jest rekomendowana moc zasilacza. W sprzedaży dominują modele o mocy 500, 550 i 600W.

Jak dobrać zasilacz do komputera? Rodzaje chłodzenia

Praca zasilaczy do komputerów powinna być zabezpieczona poprzez chłodzenie, ponieważ tracona przez nie energia powoduje wzrost ciepła, co jest szczególnie szkodliwe. W konsekwencji producenci decydują się na stosowanie różnych rodzajów chłodzenia, aby jak najlepiej dopasować się do potencjalnych potrzeb zasilaczy. Wyróżniamy następujące rodzaje chłodzenia:

• aktywne – przeznaczone głównie dla zasilaczy o dużej mocy ze względu na konieczność stałego mocnego schładzania. Wykorzystywany jest do tego wiatraczek.
• pasywne – nie występuje w nim wentylator lub inny element ruchomy. Opiera się na przekazywaniu energii cieplnej do otoczenia poprzez metal. Nierzadko wykorzystywany do tego jest radiator. Ten rodzaj chłodzenia jest niemalże bezgłośny. Wadą jest stosunkowo niska efektywność, dlatego sprawdza się głównie w komputerach o małej wydajności.
• półpasywne – połączenie dwóch powyższych metod. Zazwyczaj wykorzystywane jest chłodzenie pasywne, a podczas intensywnej pracy wykorzystywany jest już wentylator (sygnałem jest wzrost wydajności pracy procesora lub karty graficznej).

Wtyczki w zasilaczu do komputera

Z zasilacza do komputera odchodzi bardzo wiele kabli. Na końcu każdego z nich umieszczona jest wtyczka. Nawet osoby zdecydowane na zakup gotowego zestawu także powinny mieć wiedzę o poniższych rodzajach wtyczek:

• PCle – wtyczka stosowana do karty graficznej, występuje w wersji 6 lub 8 pinów. Dla wydajniejszych kart graficznych przeznaczone są wtyczki z 8-pin.
• P1 – największa z wtyczek przeznaczona dla płyty głównej ATX, która posiada 24 piny. Występuje możliwość jej rozdzielenia, co pozwala zastosować ją do starszych płyt.
• P4/EPS – wtyczka wykorzystywana do zasilania procesora.
• SATA – wtyczka przeznaczona do dysków twardych i napędów optycznych.
• Molex – rodzaj wtyczki coraz rzadziej stosowanej, która umożliwia zasilanie dysków twardych.

Przy każdym podłączeniu warto zweryfikować, czy zostało wszystko poprawnie połączone. Błędy mogą skutkować nieodwracalnym uszkodzeniem podzespołów komputera.

Certyfikat sprawności zasilacza do komputera

Choć producenci dążą do minimalizowania straty energii w zasilaczach, to nadal niemożliwe jest zminimalizowanie tego procederu do zera. Straty w przesyłaniu energii do podzespołów są naturalne, ponieważ zasilacz emituje swoje własne ciepło. Sprawność zasilacza określana jest za pomocą certyfikatu 80 Plus. Jest to gwarancja, że z pewnością 80% pobranej energii trafi do podzespołów. Najczęściej producenci tańszych modeli rezygnują ze starań ze względu na potencjalne koszty certyfikacji, choć mogą spełniać normy. Certyfikat sprawności 80 Plus potwierdza sprawność urządzenia podczas próby obciążenia 20, 50 i 100%. Większa sprawność zasilacza umożliwia zmniejszenie strat energii, co przekłada się na mniejszy pobór prądu i sprawniejszą pracę, a także spada ryzyko nagrzewania zasilacza.

Czy zasilacz do komputera musi mieć filtry zabezpieczające?

Zasilacz komputerowy powinien posiadać odpowiednie zabezpieczenia, które chronią podłączone elementy. Producenci decydują się na stosowanie następujących filtrów zabezpieczających:

• UVP – zabezpiecza urządzenie przed niskim napięciem, które uniemożliwia stabilność pracy podzespołów.
• OVP – chroni przed wysokim napięciem, które przekracza 15% w odniesieniu do wartości nominalnej.
• OTP – ochrania zasilacz do komputera przed przegrzaniem. Działa podczas awarii systemu chłodzenia.
• OCP – monitoruje prace wszystkich linii zabezpieczających. Przy wykryciu przeciążenia odpowiada za wyłączenie zasilacza.
• OLP/OPP – chroni sam zasilacz.
• SCP – chroni przed zwarciem, szczególnie ważny.

Rola filtrów zabezpieczających jest nieoceniona. Ich zadziałanie w odpowiednim momencie pozwala uniknąć wielu strat, zarówno w działaniu sprzętu jak i finansowych w przypadku konieczności wymiany uszkodzonego podzespołu.